Je boek schrijven, dat wil je al zolang misschien. Ik droomde er ook van. Inmiddels heb ik twee boeken op mijn naam staan, maar het duurde jaren voordat het zover was. Een hele poos stond er een halfbakken verhaal op mijn computer. Het waren eerder losse stukken dan een lekker lopend verhaal. Pas toen ik mijn tweede boek af had, en ik op een dag op die oude stukken stuitte, begreep ik wat er al die jaren was gebeurd. Hieronder 5 voorwaarden die ik in gedachten houd voordat ik weer aan een boek begin.
Wat ging er mis al die jaren voordat ik mijn boeken publiceerde?
Een boek schrijven leek me als klein meisje al ‘heel bijzonder’. Wat dat dan ook moge betekenen. Vele aspirant-schrijvers herkennen dat gevoel. Schrijven deed en doe ik voor de liefde van het geschreven woord, altijd al. Wat ik schreef, waren losse stukken. Maar het was alsof ik achter het stuur zat en zei: ‘Ik wil heel graag naar Parijs, kom we gaan’, en dat de tank leeg was. Ik had met een jerrycan naar een tankstation kunnen lopen, maar nee. Klaarblijkelijk was het nog niet nodig om écht weg te gaan. Was ik er niet 100% klaar voor.
Pas toen ik de moeder aller redenen voor een boek van binnenuit voelde in 2016, wist ik wat ik al die jaren had gemist: de noodzaak. Dáár ligt je sleutel: zoek ten eerste je schrijfverlangen!
1. Je boek schrijven vanuit noodzaak
Een boek schrijven voelt als naar het toilet gaan. Klinkt misschien enigszins vulgair, maar de vergelijking klopt als een bus. Het is geen vraag, het is noodzaak. Je voelt de aandrang, geeft er gehoor aan, springt op en sprint naar het kleinste kamertje. Het moet eruit. Je komt als vanzelf in beweging. Of je een boek zult gaan schrijven? Dat is geeneens de vraag. Het moet. Het schrijfverlangen is onmeetbaar groot.
2. Je boek schrijven vanuit positieve intenties
Dus je hebt je noodzaak te pakken, mooi! Maar stel, je wilt een boek schrijven over je twee ooms die al jaren in Argentinië wonen en waarmee iedereen van de familie gebroken heeft. Of over een narcistische man die je leven verziekte. Dan is de eerste vraag: met welke intentie ga je aan de schrijftafel zitten? Als dat een negatieve intentie is, heroverweeg je schrijfwens dan nog eens.
Ik zeg niet dat je altijd een positief verhaal moet schrijven. Zeker niet.
Met een negatieve intentie bedoel ik dat je schrijft uit boosheid, nog intens verdrietig bent.
Vanuit zo’n invalshoek schrijven, betekent dat je wilt uithuilen op papier, of dat je je wraak wilt nemen en de ruzie gaat uitvechten zonder dat de ander spreekruimte heeft. De kans dat je met die grondhouding een boek kunt schrijven is klein, danwel nihil. Een zekere afstand is nodig, je kunt niet ín de negativiteit staan als je een boek wilt produceren.
3. Je boek schrijven met een bak aan schrijftijd
Te druk met mantelzorg, dagen oppassen op de kleinkinderen, je werk die je dwingt overuren te maken zonder dat jij daar invloed op kunt uitoefenen?
Ai, dat betekent summiere schrijftijd.
Door naar plan B. Er is hoop!
Kun je een uur eerder opstaan? Kun je vrije schrijftijd inplannen aan het eind van de dag? Ja? Fantastisch. Zorg voor regelmaat in je agenda en plan de uren. Ga ervoor.
Nee? Stop voor nu met het idee van een boek. Echt. Je bent jezelf alleen maar aan tergen. Een boek schrijven kost tijd. Heel veel tijd. Heb je die niet en kun (cq. wil) je die niet vrijmaken? Laat het (voorlopig) aan je voorbijgaan. Dat is niet erg. Je boekidee klopt vanzelf weer aan, vertrouw daar maar op.
4. Je boek schrijven met structuur op zak
Toen ik mijn boeken schreef Zo doe je dat, je levensverhaal schrijven en In Spanje schijnt altijd de zon was dat het eerste wat ik deed. Structuur bouwen en een schrijfplan maken. Daar kon het niet meer aan liggen. Heel veel mensen doen dat niet, met het gevolg dat ze zwabberen bij hoofdstuk 3 en geen idee hebben waar ze heen willen met het boek. Terwijl ze dat bij de start echt wel wisten.
Deze stap overslaan kan erin resulteren dat je de noodzaak van je boek opeens niet meer op je vizier hebt (de eerste) en dan is het zoeken van schrijftijd (de derde) ook echt een lastige. Je wilt niet weten hoe vaak ik naar het schrijfplan teruggreep. Ik stopte de laptop en alle paperassen in mijn tas, stapte op de fiets en ging dan naar een koffietentje waar ik vervolgens alles in een hoekje uitstalde op de tafel. Lekker visueel werken was dat.
5. Je boek schrijven met het eind voor ogen
Steven Covey zei het al. Begin met het eind voor ogen. Voor schrijvers geldt dat ook: weet, voordat je aan je boek begint, wat je einddoel is. Zelf werk ik graag met visualisaties. Hoe ziet je boek eruit, hoe wil je het vieren, op welke dag en met wie? Wat ook werkt is om tussentijds de doelen neer te zetten die je wil bereiken: wanneer is je eerste hoofdstuk af en wanneer het derde (let op de derde voorwaarde, de schrijftijd, wees realistisch).
‘En, ga je weer een boek schrijven, Brenda?’
‘En, ga je weer een boek schrijven?’ zei de presentatrice van het boeklanceringsevent maart dit jaar. ‘Nee,’ zei ik, iets sneller dan ze misschien verwachtte. Het was voor mij verkwikkend om zo rap antwoord te kunnen geven op deze vraag. De voorwaarden waren er niet, het was voor mij zo duidelijk als wat. Meerdere mensen vroegen het omdat ik twee jaar op rij met een boek was gekomen. ‘Nee, ik heb geen verhaal op de plank liggen dat een grote noodzaak heeft en nu geschreven móet worden.’ Daarmee vielen alle andere dingen die ik in mijn achterhoofd ook op z’n plek. Vijf keer nee.
Er is voorlopig geen tijd en geen noodzaak voor een nieuw boek. Bovendien steek ik dit jaar mijn tijd in prachtige nieuwe programma’s en workshops. Die krijgen nu voorrang en daar gaan de volgers hier, veel profijt van hebben! Maar je weet nooit wanneer een nieuw boek weer aanklopt.
Laat me weten wat jouw voorwaarden zijn om tot een boek te komen en welke worsteling jij ondervindt. Leuk als je reageert, ik reageer altijd.
Op naar je boek!
Meer inspiratie om (eindelijk) je boek te schrijven?
Heb jij het gevoel dat het tijd is om je boek te schrijven? Niet rondlopen met het idee van een boek, maar in beweging komen? Laten we vandaag beginnen. Meld je aan voor de checklist met de 10 súperbelangrijke vragen voor je boek. Klik hieronder. Duizenden mensen gingen je al voor!
