Als klein meisje droomde ik nou niet bepaald van prinsen die opgesloten prinsesjes bevrijden uit torens van sprookjesachtige paleizen. Toch stal Granada mijn hart vanaf het moment dat mijn ogen het Alhambra zagen, ‘het paradijs op aarde’. De schoonheid, het sprookjesachtige, de precisie van het stucwerk, de tuinen: het ving mij in al haar hevigheid. Het geheel neergezet als de troon van de stad, dat uitkijkt over haar volk. Het was gewoonweg magisch.
Het Granada van Irving, Hemingway, Lorca
Ik wist nog niet dat ik in de voetsporen trad van de bevoorrechte schrijver Washington Irving. Hij verbleef rond 1830 in dit paleis van de Moren, de islamitische vorsten van Granada. Waar ik er enkel naar mocht kijken en ronddolen als toerist, woonde hij er maanden en schreef het boek Verhalen van het Alhambra. Nu verwelkomt zijn stenen versie jaarlijks 2 miljoen mensen op de onverharde weg naar het Alhambra toe.
Ook Hemingway bezocht de stad: ‘Als je naar één stad mag gaan in Spanje, laat het Granada zijn’, zei hij. En dat terwijl hij een paar jaar in Ronda woonde. Meer quotes over Granada vind je op wiki, onder andere van Michelle Obama, Bill Clinton en zelfs van William Shakespeare.
Van olé naar o jee
Alhoewel Albert en ik vanaf dag één onze bevoorrechte positie zagen toen we hier neerstreken, ging het na een maand of 3 toch van olé naar o jee. Opnieuw beginnen in een land dat op dat moment tot op het bot in crisis was (het was 2013, 35% van de bevolking in Andalusië was werkloos, bij de jeugd liep dat zelfs op tot 70%), en waarvan we de taal amper spraken: terug naar start, waarom deden we dit in hemelsnaam? En toch bleven we. Iets liet ons niet los.
Emotioneel raakten we onze diepste angsten aan omdat onze bedrijven maar niet van de grond kwamen (wil je hier meer over weten, lees het boek In Spanje schijnt altijd de zon).
In Andalusië leef je voluit
Ik weet nog goed hoe we op een dag de Sierra op reden. Boven aangekomen stapten we uit en keken we recht in de ogen van een supercliché: de dalen zullen diep zijn, en de toppen onmetelijk hoog. De rauwheid van de bergen, daarin zit ‘m de magie. In Andalusië leef je voluit, daar moet je je aan overgeven. Als je kunt loslaten, gebeurt het. Wat dat ‘het’ dan ook moge zijn.
Zoete levenslust
Aan de ene kant smaakte Andalusië naar bloed, zweet en tranen, en aan de andere kant naar zoete levenslust. Ze dwong ons om de dag te ontvangen en rust te omarmen, iets waar ik niet zo goed in was.
De Spaanse cultuur had ons zo aangesproken, dus ik ging doen wat ik de Spanjaarden zag doen: een kop koffie nemen en voor je uit staren, schaamteloos soezen overdag, geen haast hebben in het verkeer en zeker niet in een winkel. Eerder had ik altijd haast en bleef mijn hoofd maar aan staan. Ik had die rust juist zo hard nodig, niet in zozeer in mijn lijf maar in mijn kop.
Hier bleek rust voor het oprapen te liggen, als ik er maar open voor stond. Loslaten, onbegrensd zijn, daar lag de sleutel.
Ik wandelde uren door de bergen, keek naar het water van de stuwmeren, verstilde door de geur van jasmijn, verwonderde me dat de dennenbomen dwars door rotsen heen wortelden, leerde dat stiptheid verstramt, voelde de warmte van de zon die me aangenaam versloomde. Bovendien genoot ik van de zondagse rust waarvan ik nooit had gedacht dat ik dat zo zou kunnen waarderen (er is geen winkel open).
Schrijven in rust
Ik vond eindelijk die zaligmakende rust, al duurde het mij te lang voordat ik het vond. Ongeduld is een fijne eigenschap die je in actie zet maar het is óók de eigenschap die rust weghoudt als het niet in balans is. Nu de rust er in z’n volheid was, maakte ik de structuur van mijn eerste boek en schreef ‘Zo doe je dat, je levensverhaal schrijven’. Ik ging stilzitten. Urenlang. Ik combineerde twee dingen: de wil om het boek te schrijven en de kracht om los te laten. Actie en rust konden het klaarblijkelijk best goed met elkaar vinden.
Net als Irving, keek ik naar het vurige Alhambra, maar vaker nog keek ik naar de mintgroene muur van ons huurhuis, of zat ik buiten in de tuin. Het stilzitten ging heus niet helemaal vanzelf. De ene dag kwam ik een flow, de andere dag moest ik mezelf echt aan die tafel neerzetten en manen om aan mijn eigen boek te schrijven. Het leverde een boek op dat door zowel Schrijven Magazine (magazine in Nederland) en Creatief Schrijven VERZIN (magazine in België) lovend ontvangen werd. De schrijfweken plukten er direct de vruchten van.
Hemelse paradijs op aarde
Nu, als ik na wil denken over verhaallijnen of schrijf aan een boek verschuil ik mij graag op een geheime stek in de stad waar geen mens is. Waar ik de uitkijktorens van het paleis boven de stad zie prijken met daarachter de stevige rotspartijen van de Sierra. Ik zie waartoe wij mensen in staat zijn: schoonheid en complexiteit zijn hier samengebald tot een verhaal; het moest het hemelse paradijs op aarde worden, en zie hier het resultaat. Vanaf waar ik zit, kan ik het bijna aanraken.
Meer weten over Andalusië? Kijk op deze pagina:
Volg de wind
Dikwijls neem ik de schrijvers mee naar die geheime stek in de stad waar geluk linea recta je lichaam in stroomt. Ook vind ik letterlijk de hoge toppen van de Sierra Nevada in de achtertuin en regelmatig rijd ik met cursisten of vrienden de bergen in. De rotspartijen zijn overweldigend. Ze zorgen ervoor dat je direct begrijpt dat je slechts een onderdeel bent van het universum. Het is de ruimte, vrijheid, rust, oneindigheid.
Stiptheid, efficiency en haast worden weggeblazen door de wind die boven vaak zo roerig is. ‘Volg de wind, niet je vastgeroeste systeem’, lijkt het te fluisteren.
Je ontdekt vanzelf waarom je hier moet zijn
In Andalusië laat je íets los, of je omarmt er juist íets. Soms gebeurt het allebei. Hier is rust, tijd en afstand van de dagelijkse beslommeringen: je staat open en maakt met gemak contact met jezelf.
Inmiddels wonen we hier 5 jaar. Elke schrijfweek weer zie ik wat deze plek doet. Iedereen die naar Andalusië komt, ontdekt vanzelf waarom hij of zij hier moet zijn. Ook als het om schrijven gaat. Júist als het om schrijven gaat. Of als het over het waarom van je schrijven gaat.
Hieronder 5 verhalen van deelnemers aan de schrijfweken.
1. Schrijftwijfels. Wie ben ik om dit boek te schrijven?
Hoewel E. uit Den Bosch haar verhaal wilde schrijven, hielden haar schrijftwijfels haar tegen om te beginnen. Niet dat ze aan haar boekidee twijfelde, helemaal niet zelfs, maar wel aan haar kunnen. Kon ze dit wel, wie was zij eigenlijk om iets over dit onderwerp te roepen? Wie zit er op dit boek te wachten. Andalusië riep haar.
‘In Andalusië prikte Brenda een klein gaatje in de gedachtenballon van mijn interne criticus. Door een intensieve schrijfopdracht en de 1-op-1 coaching begreep ik waarom ik júist de persoon ben om het te schrijven. Dank je Brenda, dat je me aanspoort in de richting van mijn bestemming te gaan!’
2. Chaos. Waar in hemelsnaam begin ik?
K. uit Lisse voelde al een jaar voordat ze naar Andalusië kwam, dat ze haar boek móest schrijven en dat ze hier moest zijn. Maar in tegenstelling tot E. wist ze juist niet hoe ze het aan moest pakken. Waar begin ik? Wat moet ik wel schrijven en wat niet? Welk perspectief gebruik ik? In Andalusië werkten we naar de inhoud toe en de structuur van haar boek. Ze ging met een concreet plan naar huis.
‘Wat een productieve week! Opgelucht dat er nu geen spagaat meer zit tussen het boek in mijn hoofd en het boek dat ik ga schrijven. Overzicht in de chaos, wát geeft dit een rust en vertrouwen.’
3. Privacyissues. Wil ik dat wel, iemand kwetsen?
Het blijft lastig, je verhaal schrijven maar daarmee iemand kwetsen. D. uit Maastricht twijfelde over privacykwesties die gepaard gingen met zijn boek. Een eenduidig antwoord is er helaas niet. Angst houdt te vaak een boek tegen. In zo’n geval ga ik daar dieper op in tijdens het coachingsgesprek waarin we tijd nemen om in alle rust de grens te bepalen. Op dag vier nestelde hij zich op zijn bed, begon te schrijven en is niet meer gestopt.
‘Een week die zo veel bracht! Niet alleen ik, maar iedereen voelde schrijfvrijheid. Privacy is geen issue meer. Dit was precies wat ik nodig had. Meer dan ooit weet ik dat ik het ga doen, dat boek schrijven. En vooral ook hoe: schrijven zonder dat ik mijn normen en waarden in de weg zit.‘
4. Taboes. Mág ik het überhaupt wel schrijven?
M. uit Scheveningen wilde schrijven over haar vader. Hij ontnam zichzelf het aardse bestaan. In essentie zijn wij allemaal zielen die antwoorden willen op existentiële vragen. Hij vond ze niet. Wat doet dat met een dochter die haar vader op zo’n manier verliest? Een verhaal waarmee ze anderen zal inspireren, ongetwijfeld. Hoe vind je kracht en moed om het te schrijven? En hoe weet je of het mag? In Andalusië was ze zo open dat het leven voluit stroomde, en ze antwoorden kreeg.
‘De klankschaalsessies waarmee elke schrijfdag begon (geweldig, wat een toevoeging!), was totale magie. Ik was in contact, stond open, voelde kracht stromen. Dat deed mijn schrijven heel veel goeds. Andalusië, dank voor je aanmoediging!‘
5. Vastgelopen. Is dit wel het boek dat ik te schrijven heb?
R. uit Den Haag kwam hier omdat ze vastgelopen was met haar boek. Ze was al op pagina 30 maar wist niet hoe ze verder moest. Toen ze aan de schrijfweek begon, dacht ze zeker te weten over welk onderwerp het boek ging. Maar die stevige verwachting pakte heel anders uit.
‘Brenda nam me mee op een onverwachte ontdekkingsreis. Ze liet me schrijven en vertellen. Door de intensieve persoonlijke gesprekken kwamen er van alles naar boven waar ik in de dagelijkse rush van het leven niet de tijd en de rust voor had. In Andalusië waren die rust en tijd er wel. Nu blijkt dat mijn boek over een compleet ander onderwerp zal gaan.’
Andalusië zal ook magisch zijn voor jou
Ja, het gaat over magie, maar het gaat óók over in beweging komen. Het daadwerkelijk doen, het universum laten weten wat je ten diepste wilt.
Er is niet zoiets als een goed of een verkeerd moment voor je boek. Het is ten eerste een kwestie of je dat boekidee écht aan wilt gaan. Soms zit daar een fikse periode tussen, dat geeft niets. Misschien droom je er ook al jaren van, en op een dag word je wakker en zeg je: ‘ja, ik ga het doen!’ Je voelt tot in je kleine teen dat je het hebt te schrijven. Het is geen keuze meer.
Thema en structuur
Maar als je een levensechte verhaal wil schrijven, is het kennen van je thema en het opzetten van structuur (©ES methode, Eerst Structuur) simpelweg nodig. Op basis daarvan maak je een schrijfplan. Doe je dat niet, dan loop je ergens bij pagina dertig vast. Of het zwabbert in je verhaal, het gaat opeens alle kanten uit zonder dat je dat wilde. Een schrijfplan geeft je houvast en overzicht. In Andalusië gaan we stapsgewijs en in alle rust aan de slag.
Midden in de magie
Het is geweldig om dat te doen midden ín de magie van Andalusië. Sta open voor de wonderen van het universum, volg de wind, volg de flow. Voel de rust en de tijd, en verwelkom de reis naar jouw boek. Andalusië zal ook magisch zijn voor jou.
OVERWEEG JE EEN SCHRIJFWEEK?
Je wilt je boek schrijven en overweegt een schrijfweek in Andalusië? Verwacht magie. Echt, verwacht het. Hier ga je als vanzelf open, heb je contact met jezelf, met je verhaal, met medecursisten en met mij. Verwacht te schrijven aan je boek vanuit vertrouwen, dat je het kunt.
Waarom móet jouw boek er komen? Zonder rust en tijd is het moeilijk daar ten diepste achter te komen. In Andalusië heb je dat in overvloed. Je leert je schrijfverlangen kennen, dat is essentieel. Mijmeren is een woord dat ik vaak gebruik. Het is de manier om jouw drive los te peuteren.
Alle schrijfgeheimen op tafel
Daarnaast ga ik je ze allemaal verklappen, die schrijfgeheimen. Daarmee ga jij helder en krachtig schrijven en zul je telkens weer je lezer je verhaal in trekken. Ik leer je sprankelende dialogen te schrijven, wat een lezersbelofte is, waar metaforen goed werken, wat pakkende beginzinnen zijn, en waarom. Wat het belang is van drama en verlangens.
Je gaat in de rust focus aanbrengen, weten wat je in essentie wilt vertellen. Door de structuur. Door te kiezen wat je wel en vooral: wat je niet schrijft.
Andalusische rust voor thuis
Rust brengt veel. Als het je eraan ontbreekt, pakt het iets af. Misschien, als jij na een schrijfweek weer thuis bent, heb je minder rust en minder tijd, en, in tegenstelling tot hier in Andalusië, meer drukte en haast.
Voordat je het weet voelt je hoofd als de Sierra Nevada, en blazen de windvlagen je hele verhaal doorelkaar waardoor je het overzicht van je verhaal verliest. Dat wil ik zo graag voorkomen! Daarom maken we tijdens jouw schrijfweek de structuur van je boek, en werken we naar een schrijfplan toe. Dat creëert overzicht, houvast en rust in het hoofd van elke schrijver. Andalusische rust voor thuis, zoiets 😉
Meer weten? Kijk hier voor alle schrijfweken in Andalusië.